L
Sinoù ha berradurioù
+ ouzhpennañ (skrivet gant lizherennoù tev) = ster
lem. lemel kuit (skrivet gant lizherennoù stouet) G. Gwened
r. da reizhañ GU Gwened-Uhel
adj. anv-gwan T Treger
# disheñvel ouzh ??? pe §§§ da studiañ
-*-
Pajenn 462
lenndiour = bibliothécaire (professionnel) ; + lenndier = bibliothécaire (bénévole)
lenneg m. = érudit (lemel lettré) ; + anlenneg adj., m. = (un) ignorant
r. lennegezh: ger savet fall evit treiñ "littérature" (…di-ster = hep ster) = érudition (< ul lenneg = un érudit). Anlennegezh gw. = illettrisme
r. lennegel, lemel littéraire ; sl. lizherel ag
lizheradur g. = littérature ; (ul) lizhereg = (un) lettré ; lizherel adj. = littéraire ; lizherelañ vb. = donner un tour littéraire (à). Lizhereger -ien = littérateur.
lizherennel adj. : littéral
lenner –ien g.= lecteur, + qui lit pour soi
lennour g. -ien = lecteur qui par sa fonction fait la lecture à haute voix devant un auditoire
+ lektor g. -ien = lecteur, assistant étranger dans une université
r. lennus adj.= qui porte à lire. Lemel lisible = lennadus.
r. lennadusted gw., lennaduster g. = lisibilité
leñver, + pleureur
lêrennañ = + garnir de lannières
lêrenn-stleug, étrivière + (courroie par laquelle un étrier est suspendu à la selle)
r. leshanv, < hanv = nom
+ lesa vb. = courtiser (> lesaour = courtisan ; galant)
Pajenn 463
lestrad m. = + la flotte (navires)
r. lestr-hambroug m. escorteur
+ lestr-koñvers = navire de commerce
r. letern-stred (straed = stumm rannyezhel a vro Leon)
+ leti g. = auberge
Pajenn 464
leuniadur, lemel accomplissement (= sevenidigezh)
leuniañ, accomplir, da lemel (= seveniñ)
+ leun-chouk = tout à fait plein
r. leur-di = sol de la maison ; lemel plancher (= plañchod, plañcheris)
leurenn, lemel plancher
leurennad, + contenu d’une scène de théâtre, d’une terrasse
leuriad = dileuriad (an aliesañ) = délégué
leuriadur = dileuriadur = délégation
r. leuriñ = dileuriñ, désigner vb.; (dileuriañ = déléguer)
leurvarigelladur, mosaïque = + leurvarigellad
leuskel vb. laosket agv. ; = laoskel, laosker, laosken…avb. = lâcher,+ laisser ; lancer (un cri), dégager (une odeur)
lev = lew gw. = lieue
Pajenn 465
+ levezonadus adj. = influençable
levionek adj. = geigneur ( + klemmicher)
r. levrdi = librairie ; lemel bibliothèque (local) = lenndi (levraoueg = collection de livre)
levrdiour = libraire ; bibliothécaire = levraoueger
levr-dorn = dornlevr -ioù (manuel)
levraouer = bouquineur (Favereau), lemel bibliophile ? ; #. levrgarour (bibliophile) !
levrier = libraire (= marc’hadour levrioù)
levrierezh = librairie (commerce) = marc’hadourezh levrioù
Pajenn 466
lez-dreist = lez-veur (cour suprême)
lez-engalv = lez-galv (cour d’appel)
r. laezhegenn = laiteron
r. laezhegez = laitue
lerizañ vb. paresser ; dre astenn fainéanter
lezireg m. = homme paresseux (RH) ou oisif (A. Boché). Lemmel négligent.
leziregezh gw. = paresse ou oisiveté (kentoc’h)
lezirek ag. = négligent.
lezober ag. négligent ; qui laisse faire ; lemel sans autorité
Lez-Roazon (hep -h-), Redonez > Roazon > Roaon : D > Z > Ø
lezoù lst. = glaz gw., kloc’h an anaon ; soniñ glaz, ar c’hlaz, al lezoù
lez-terriñ(-barnoù) / lez-torriñ(-barnoù)
lez-varna-beuc’h (latin pax > peuc’h ; sl. scala > skeul ; an /a/ latin a ya da /eu/)
r. liac’h gw. (ger rannyezhel) / lia = lec’h g. (stèle gauloise marquant l’emplacement d’une tombe) ; liac’hvaen gw. = mégalithe
Pajenn 467
+ liammadur -ioù = liaison (yezh, Albert Bocher)
r. liammer -ed = chien courant ; liammer -ien = policier
+ liant = flexible ; agile (G)
+ liantiz gw. = flexibilité ; agilité (G)
liard + (moneiz)
+ liardañ vb. = mégoter, lésiner (Vallée)
=libistr, lemel brouillard fin (sl. libistrenn)
libontr, tacaud + (pesk)
+ liboudennegezh gw. = pornographie (Favereau)
libour, petit lieu + jaune (pesk)
libouriñ vb.: embrouiller, entraver (G)
lichefre gw. = lèchefrite + (ustensile de cuisine)
lid, lemel caresse
r. lidhambroug (h e gwenedeg izel, distaget [litambrouk])
Pajenn 468
lienaj = linge + de maison
r. lienañ, ensevelir + dans ses linges
lienaskelleged + (amprevaned e-giz gwenan, gwesped, merien)
lienenn, + couche pour bébé…
lienennañ vb., + changer un bébé
lies / lïes
r. liezegezh & liezek ; liezelfenn & liezelfennegezh ; liezelfennek: al lost gerioù -egezh, -ek, n’int ket kaletaus ; S a ya da Z dirak l, m, n, r, v, y hag ur vogalenn. Idem ar gerioù: elfenn, liv (liezliv, liezlivek), ozhac’h (liezozhac’h ha liezozhac’hiezh).
r. liesgouiziek, polymathique
r. liezrann, -ek
r. liezrez, -ek
Pajenn 469
liesseurt / liessort
liesskriverez, + photocopieuse
r. liesgwreg, -iezh
r. liezyezh, -ek, -ezer
lifrañ, enduire de matière + collante
+ lignezour = généalogiste
+ lignezouriezh = généalogie gw
lignol = ligneul + (gros fil enduit de pois)
lijor, + étendue
r. lijorek ag.= spacieux
lik ag.: lemel laïc (sl. laik) ; = obscène !
likant ag.: chemin roulant = circulation fluide, ça roule bien.
likaouañ, lemel cajoler ; + flater
likaouer, lemel cajoleur ; + lèche bottes
likaouererezh, lemel action de cajoler
laikelezh f. laïcité ; lemel laïcisme. Kinnigoù evit ʺlaïcismeʺ = doctrine des partisans de la laïcisation des institutions. : 1- laikouriezh gw. ; 2- diwar ʺlaicardʺ = laikard -ed lst.:laikardiezh gw.(laïcisme).
r. likenn g. = lichen
+ liked g. loquet (de la porte)
+ likediñ vb. loqueter
+ liketadeg gw. = affichage collectif
+ liketadur g. = affichage
Pajenn 470
limon g.: limon (de voiture) ; < galianeg ‘brancard’, à l’origine en bois d’orme < lemon: orme < vb. leimo, plier.
limouz g. mousse végétale aquatique (# man = mousse terrestre)
linoch g. = linaost < Eussa (lin +eost), ‘mousse’…
Pajenn 471
liñvenniñ vb. = liquéfier
lip-e-bav, + personne gourmande
lipezenn gw. = anche + (d’instrument de musique)
/studiet betek ar ger = lireu /
Pajenn 472
liv / liw (Fav.) + gerioùdiveret : liver/liwer, livour/liwour, livouriezh/liwouriezh…
livadusadj. = peignable ; pittoresque (orin = qu’on peut peindre)
livaj: + peinture (# livad = couche de peinture) ; enduit
+ livell f.= pinceau (A. Boché)
livenn, + filière (Favereau)
liviaoueggw. = peintothèque (# arliviaouer g. = nuancier)
liviaouek:lemelcoloré ? ; multicolore
livn = limn -où : lime
livnadur = limnadur g.: limaille
livr = (une) livre (poids) ;+ (un) livre
livus, lemelpittoresque (sl. livadus)
r. livusted (da lemel) >livadustedgw., livaduster g. = (le) pittoresque ; livaduster Breizh.
Pajenn 473
lizenn gw ;: stratus + (nuage)
+ lizhereger -ien = littérateur (A. Boché)
+ lizherek adj. = littéraire (A. Boché) ; un oberenn lizherek (une œuvre littéraire)
+ lizerel adj. = un davarn lizherel (un café littéraire)
+ lizhereg g. = (un) lettré (A. Boché)
lizidant, lemel paresseux = oisif
lizidanted gw., -er g., lemel paresse = oisiveté
loa-bod gw., + louche
lôad g. = lec’had g. = site (informatique) ; lieu géographique particulier (Dr Etienne)
Pajenn 474
loargann = pleine lune ; lemel clair de lune + (sklaer-loar ; sklaer-loar zo = il fait clair de lune)
r. loarek (hep -i-), loarius = lunatique…
loa-vason(-er) / loa masoner
loch + loch ki g. = niche ; cabine : loch pellgomz
+ lochetaer = pêcheur de vairons
r. lochetaour = filet pour pêcher des vairons
loc’hañ, + démarrer
loc’hata vb. = se mouvoir de façon continue ; + sk. rodoù an tren zo o loc’hatañ buanoc’h buan
+ loc’hadus = qu’on peut déplacer
Pajenn 475
+ loen-kezeg sg. = cheval (en général) = jav (monture ; pl. kezeg
loez gw. = handicap (Favereau), lemel ar sterioù all
loezañ vb. = handicaper
loesti gw. = accablement physique (= loezentez)
logell, + cabine
logell-bellgomz = loch pellgomz
r. Logmenec’h = Locminé
r. louiz-aour: louis d’or
loj g. -où lst. = logis
lojeiz
lok g. = ermitage ; lieu isolé
Pajenn 476
lomber: lucarne, + œil de bœuf ; regard (trou)
lorbach -où = séduction ; tromperies
Pajenn 477
loseo g.: sentine + (endroit de la cale où s’amassent les eaux)
loskad g.: boisson (alcoolisée) brûlante
loskadus ag. = qui peut brûler, combustible
losket, pp. de loskiñvb. brûler
lostad, queue+ (de personnes, de voitures)
lostel ag., caudal (loened)
lost-hoc’h: prèle + (plantenn)
Pajenn 478
lost-kazh : cirrus + (koumoul)
r. lostog ag.: penaud(Fav.)
louad /+ louvad (Fav.) : niais ; abruti
louaderezh / + louvaderezh (Fav.) : niaiserie ; abrutissement
r. louangenn (louan + kenn = kroc’henn): homme efflanqué ; paresseux
louarn + -ed pl.= renard(s)
+ louarn-argant g.: renard argenté
Loudieg / Lodôag (Alan Noac’h) = Loudéac (kêr)
louezae m. -ed: punaise + (loen) ; + punezenn gw. (pobl)
louferig m.: chien de luxe ; + ki louferig = caniche (+ ki dimezell)
+ loufrezenn gw.= femme vorace ; femme exigeante (sl. ivez darvennus ag.= exigeant)
Pajenn 479
r. lourd ag.: lourd, épais…
+ lourdoni f. = lourdeur d’esprit (Catholicon)
louz ag. [lu:s], hir eo -ou-: sale
r. louznez f.: saleté (afer distagadur: Z dirak l, m, n, r…)
louzaouenn sg. de louzoù + (plante, herbe
r. louzaouenn-an-aot
r. louzaouenn-an-divskouarn
r. louzaouenn-an-Drinded (lemel an -e-)
Pajenn 480
r. louzaouenn-ar-c’henn
r. louzaouenn-ar-goukou (ivez, hep -g)
r. louzaouenn-ar-gwennili (lst.)
r. louzaouenn-ar-berranal
Pajenn 481
louzaouiñ vb. panser, soigner ; + traiter les plantes
louzoù-kegin ; légumes ??? da lemel
luc’hadenn da lemel
+ luchadenn –où = œillade
luchañ vb. : loucher ; + lancer des œillades
luc’hañ, lemel lancer des œillades
Pajenn 482
luc’hskeudennadus, photogénique, da lemmel
+ luc’hskeudennus: photogénique (qui produite un bel effet du sujet)
luc’hterriñ = luc’htorriñ, -et
luc’hvoulladur, da lemel ; sl. luc’hengravadur
Pajenn 483
ludu-holen = ludu-halen
lufrañ vb.: polir ; + briller, luire
luminez m. lumière(s), da lemmel
Pajenn 484
lunvezh = + luniad (G)
luo adj.: (vieillard) décrépit ; + gaga, zozo (Fav.)
lur -ioù: franc ; livre (monnaie, + poids)
lureiñ vb., + paresser
+ luskant = motif (A. Boché)
+ luskantadus adj. : motivable
+ luskantus adj. : motivant
+ luskantadur = motivation ; ul lizher luskantadur = une lettre de motivation (A. Boché)
r. luskmennoz = idée directrice
Pajenn 485
luziadus : + embrouillable, qu’on peut embrouiller ; lemel qui embrouille, énigmatique, troublant.
(Fin al lizerenn L)
-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-
Date de dernière mise à jour : dimanche, 24 octobre 2021